طرح و مدل تجاری چیست؟
مدل کسب و کار و طرح کسب و کار با یکدیگر مرتبط هستند.اما تفاوت مختصری بین آنها است که در واقع باز هم راستا بودن آنها را در بردارد.به زبان ساده “مدل کسب و کار به عنوان یک مرکز برای طرح کسب و کار عمل می کند.”
در دنیای کسب و کار و ایده پردازی برای اجرای طرح‌های مختلف مدل کسب و کار چارچوبی است که برای طراحی و به تصویر کشیدن اینکه چگونه یک کسب و کار ممکن است ارزش ایجاد کند و و دستاوردی داشته باشد، استفاده می شود.
طرح کسب و کار سندی است که توضیح می دهد چگونه یک کسب و کار ممکن است سودآور شود.در حالت کلی می‌توان شرح این دو واژه مهم در کسب و کار را در یک توضیح اجمالی بصورت زیر خلاصه نمود:
“یک مدل کسب و کار برای آزمایش ساخته شده است در حالی که هدف اولیه یک طرح کسب و کار کسب سرمایه گذاری است. اگر من در مورد مراحل صحبت کنم، طراحی یک مدل کسب و کار اول است، سپس یک طرح ایجاد می کنیم.”
تیم شتابدهنده فینیکس که متشکل از منتورها و مشاورها، مربی‌های متخصص در حوزه کسب و کار است استارتاپ‌ها را از مرحله ایده پردازی تا توسعه در مقیاس جهانی از جنبه‌های مختلف مورد حمایت خود قرار می‌دهد.
در این مقاله روند کاری تیم را با بیان تفاوت‌های بین طرح و مدل کاری شروع و سپس چند ملاحظات کلیدی مربوط به اینکه چرا باید انتخاب کنیم، چگونه بنویسیم، و چند نمونه از مدل‌های کسبوکار و طرح‌های تجاری را بررسی می‌کنیم.
اهمیت ایجاد طرح و مدل تجاری
در تمامی کسب و کارها داشتن یک مسیر مشخص از نقش‌ها، روند اجرای مسئولیت‌ها، مدیریت پروژه‌ها و مواردی از این قبیل در برآورد شرایط فعلی و همین طور وضعیت آینده کاری و تصمیم گیری های صحیح تاثیر بسزایی دارد.
اخیرا مدل‌های کسب و کار که در نهایت به یک طرح تجاری تبدیل می‌شوند به نوعی وظایف بررسی نحوه عملکرد‌ها را برعهده داشته و یک دید آینده نگرانه دقیق را برای صاحبان کسب و کار به همراه دارد.
در این راستا آشنایی با اجزای مدل کسب و کار اولین قدم است. بعنوان مثال بوم مدل کسب و کار ابزاری است که به شما کمک می کند تا یک مدل کسب و کار را به روشی واضح و ساختار یافته درک کنید.
اما برای درک بهتر مدل و طرح تجاری باید نقاط مشابه، همراستایی این دو و همین طور تفاوت آنها را بشناسید.
تفاوت های اصلی بین مدل کسب و کار و طرح کسب و کار چیست؟
اکثر کارآفرینان با یک چشم انداز قوی برای کار بر روی یک برنامه ایده آل کامل شروع می‌کنند. به جای دنبال کردن یک برنامه ایده آل، با یک توضیح مکتوب شروع کنید.
این توصیف باید شامل این باشد که شما چه کسی هستید، چه ایده هایی دارید و چرا در آن کسب و کار خاص هستید.بعنوان نمونه: اگر جواهرات را به صورت آنلاین می‌فروشید، تجارت الکترونیک مدل کسب و کار شما و طرح کسب و کار شما فروش جواهرات است.
از آنجایی که طرح‌های تجاری بیشتر مواقع طولانی و زمان بر است. بنابراین، باید طرح را به درستی قالب بندی کنیم. طرح کسب و کار یک سند شامل پیش بینی‌های دقیق آینده مانند تاکتیک‌ها، و اهداف قابل اجراست که باید به درستی پوشش داده شود.
مدل‌های کسبوکار، شامل پیشنهادهای ساختاری کلی، آسان و زمان بر برای یک حرفه است. یک مدل کسب و کار یک صفحه ای توضیح می دهد که چگونه یک سازمان با ایده اصلی کار می کند.این یک مدل کسب و کار را سریع، مختصر و قابل حمل می کند.
ما در این بخش بر اساس منابع به بررسی مدل کسب و کار و طرح تجاری از دو منظر اشاره خواهیم داشت.
منابع خارجی: مدل کسب و کار در مقابل طرح کسب و کار؟
هدف در این مدل کسب و کار و طرح تجاری منابع خارجی شامل ذینفعان، سرمایه گذاران و سایر طرف ها است.
به این شکل که اگر می خواهید سرمایه گذاران را جذب کنید و کسب و کار خود را از طریق منابع خارجی رشد دهید، به یک برنامه ریزی دقیق نیاز است. مدل کسب و کار و طرح تجاری شرایط را برای درک چندین وجه از تجارت شما را برای سرمایه گذاران میسر می‌کند.
منافع سرمایه گذاران به مقیاس پذیر بودن یا نبودن مدل کسب و کار شما بستگی دارد.در حالی که سرمایه گذاران همچنین می خواهند بدانند که شما می‌خواهید چه نوع مدل کسب و کاری بسازید.
ایده اصلی این است که پیش بینی‌های آینده کسب و کار خود را نشان دهید و به بررسی نوع منابع مورد نیاز برای رسیدن به آن از طریق یک طرح تجاری بپردازید.
منابع داخلی: طرح کسب و کار در مقابل مدل کسب و کار؟
هدف در بررسی مدل کسب و کار و طرح تجاری در این شرایط منابع داخلی شامل مدیریت ارشد، مالکان و سهامداران است. همانطور که اشاره داشتیم برای درک یک حرفه در حال راه اندازی، مدل کسب و کار یکی از موثرترین اقدامات بوده که با ابزاری مثل بوم کسب و کار تکمیل می‌شود.
هر یک از این ابزارها به شما کمک می‌کند تا نوع متفاوتی از تجارت را ایجاد کنید. اگر می‌خواهید مدل کسب‌وکاری را درک کنید یا طراحی کنید که می‌تواند به رشد شما کمک کند، چارچوب‌های مدل کسبوکار در مقایسه با طرح کسبوکار مناسب‌ترین هستند.
به گفته آلن گلیسون که مدیر کل نرم افزار Palo Alto: یک طرح کسب و کار فرصت راه اندازی یک حرفه را روی کاغذ شرح می‌دهد، در حالی که یک مدل کسب و کار یک نمایش تصویری یک صفحه ای یا یک توصیف شفاهی ساده را در بر دارد.
بنابراین اگر شما یک استارت‌آپ مبتنی بر فناوری هستید و به دنبال افزایش سرمایه‌های مخاطره‌آمیز هستید، پس طرح کسبوکار شما باید بر روی سرمایه‌گذاری خطرپذیر با یک اسلاید پاورپوینت و یک خلاصه اجرایی تمرکز کند.
با این حال، اگر یک کافی شاپ هستید که به دنبال سرمایه گذاری متوسطی هستید، اطلاعات باید شامل یک طرح تجاری ساده باشد.
برنامه‌ریزی کسبوکار مدرن، چابک، انعطاف‌پذیر، مختصر و بیشتر در مورد هدف‌گذاری است تا اسناد فیزیکی محدود. این فرآیند برنامه ریزی مزایای متعددی را برای یک کارآفرین مانند توانایی نگاه کردن به عملیات، برای اطمینان از تمرکز داخلی و مدیریت نقدینگی و بودجه بندی به همراه دارد.
حال که به تفصیل با نحوه مدل سازی کسب و کار برای رسیدن به یک طرح تجاری سود آور آشنا شدیم و از تفاوت‌های مدل کسب و کار و طرح تجاری هم اطلاعاتی کسب کردیم در ادامه شما را به شناخت مدل کسب و کار و طرح تجاری بر اساس تغییرات نوین دعوت می‌کنیم.
بررسی کلی مدل تجاری (Business Model)
تا به اینجا از اهمیت مدل کسب و کار و همین طور در راستای آن طرح تجاری صحبت کردیم، حال بصورت تفکیک شده با معرفی این دو عنصر تاثیر گذار در رشد طرح‌های استارتاپی با شما همراه خواهیم بود.
در واقع در این بخش به شما خواهیم گفت چرا شتابدهنده فینیکس برای ایجاد مدل کسب و کار و طرح تجاری به عنوان تداوم و رشد حرفه شما یاد می‌کند.
هدف از مدل کسب و کار
مدل‌های کسب و کار برای عملکرد مناسب و مطلوب هر استارتاپی ضروری هستند. این ایده به حفظ ارتباط نزدیک با مشتری و مدیریت ارتباط با کاربران کمک می‌کند.
مدل‌های کسبوکار بر بازخورد مشتری تمرکز می‌کنند که شامل مشکلات و نیازهای مشتریان پس از توزیع محصول یا خدمات برای آنها می‌شود.
چگونه یک مدل کسب و کار بنویسیم؟
یک مدل کسب و کار خوب، استراتژی های بازاریابی، عملیات و توزیع یک شرکت را توصیف می کند. همچنین شامل تجزیه و تحلیل ساختار سازمانی و اصلاح آنها برای حفظ مزیت رقابتی است.
شاید سوال شما بعنوان یک شروع کننده کسب و کار استارتاپی از شتابدهنده فینیکس این باشد که چگونه یک مدل کسب و کار بنویسیم؟ حرفه، تخصص و تیز بینی خود را در یک جا جمع کرده و تا انتهای این بخش با ما باشید:
1. طرح کلی عملیاتی
یک نمای تصویری از عملیات تجاری بر روی یک نمودار تلنگر با دایره‌ها و برچسب ها طراحی کنید.
2. قالب بندی مدل کسب و کار
مدل کسب و کار خود را بر روی یک الگو قالب بندی کنید. شما می‌توانید جزئیات مربوط به انواع مختلف مشتریان و اینکه چگونه محصولات و خدمات شما برای آنها ارزشمند است را درج کنید.
3. مدل کسب و کار عملیاتی
برای جذب مشتریان محلی که می‌خواهند محصولات و خدمات ارائه شده توسط فروشگاه شما را انتخاب کنند.در این بخش لازم به ذکر است که اگر مشتریان از مناطق جغرافیایی مختلف هستند، مخاطب را از طریق اینترنت هدف قرار دهید. همچنین برای استفاده از منابع شرکت و حفظ سود کسب و کار برنامه ریزی کنید.
4. افزودن ارزش های اضافی
روش‌های مختلف ارائه خدمات به مشتریان خود را با محصولات و خدمات بشناسید. مدیریت ارتباط با مشتری را بر اساس بخش‌های مختلف حفظ کنید و مشتریان بالقوه را هدف قرار دهید.
اجزای بوم مدل کسب و کار
مولفه ها و عناصر مختلفی از مدل کسب و کار وجود دارد. ارزش‌های هر استارتاپ به عنوان بلوک‌های اصلی یک کسب و کار شناخته می‌شوند که اطلاعاتی در مورد مشتریان، امور مالی، زیرساخت ها و پیشنهادات مربوط به تجارت و … ارائه می‌دهند.
- مشتری و خدمات وابسته: مشتری را بر اساس بخش بر اساس محصولات و خدمات ارائه شده به آنها تعریف می کند.
- ارزش پیشنهادی: این ارزش محصولات و خدمات ارائه شده به مشتری را بر اساس عملکرد، وضعیت نام تجاری، طراحی، هزینه، دسترسی و جدید بودن آنها اضافه می‌کند.
- کانال های توزیع: به عنوان یک واسطه بین مشتری و سازمان عمل می‌کنند. یک کانال سریع، آسان و همیشه برای توزیع محصولات و خدمات کارآمد است.
- مدیریت ارتباط با مشتری: به حفظ روابط با مشتری بر اساس بخش‌ها برای دستیابی به موفقیت و ثبات مالی کمک می‌کند.
- جریان‌های درآمد: این استراتژی راهی را ارائه می‌دهد که در آن یک شرکت می‌تواند مشتریان خود را برای خرید محصولات و خدمات خود درگیر کند.
- منابع کلیدی: منابع کلیدی مانند منابع انسانی، مالی، فکری و فیزیکی ارزشی را برای مشتریان فراهم می‌کند.
- فعالیت‌های کلیدی: فعالیت‌های کلیدی مرتبط برای هر کسب‌وکاری ضروری هستند، زیرا به حفظ جریان‌های درآمد برای ایجاد یک مدل کسبوکار کارآمد کمک می‌کنند.
- شراکت: مشارکت با تامین کنندگان و شرکای با کیفیت بالا، خطرات را برای حفظ عملیات کارآمد و کارآمد کاهش می دهد.
- ساختار هزینه: ساختار هزینه کل هزینه ای است که برای ایجاد یک تجارت خاص متحمل می شود.
بررسی کلی طرح کسب و کار (Business Plan)
پس از ارائه مدل کسب و کار نوبت به تکمیل کننده آن یعنی طرح تجاری می‌رسد. در این بخش بر اساس تجربیات و تخصص شتابدهنده فینیکس به بررسی این آیتم در فضای یک استارتاپ می‌پردازیم.
هدف از طرح کسب و کار
هدف اصلی یک طرح کسب و کار تمرکز بر دستیابی به اهداف تجاری، تامین مالی از بیرون، ترسیم نقشه رشد و گنجاندن استعدادهای مناسب برای یک استارتاپ است.
این ایده برای گسترش و اجرای یک کسب و کار در جهت درست در هر مرحله ارائه شده است. همچنین با شفافیت در مورد اهداف و دستاوردها برای آینده آماده همراه است.
هر شرکتی باید یک طرح تجاری را اتخاذ کند زیرا به عنوان یک ابزار تصمیم گیری با قالب بندی اهداف تجاری و مخاطبان مورد نظر خود عمل می‌کند.
چگونه یک طرح تجاری بنویسیم؟
طرح کسب و کار یک نقشه راه برای رشد و موفقیت هر کسب و کار ارائه می‌دهد. همچنین به یافتن سرمایه گذاران و شرکای تجاری کمک می‌کند. در این بخش به بررسی آیتم‌های تاثیرگذار در ایجاد یک طرح تجاری به شرح ذیل اشاره خواهیم داشت:
- خلاصه ارزش‌های اجرایی: خلاصه ای از طرح کسب و کار است که شامل ماموریت و بیانیه، اطلاعات اولیه، محصولات و خدمات، مکان و کارکنان می‌شود.
- معرفی شرکت: این شامل اطلاعات دقیق در مورد یک شرکت مانند مشتریان، مشکلات تجاری، ماهیت محصولات و خدمات ارائه شده است.
- تجزیه و تحلیل بازار: به درک بازار هدف، روندهای آن، پتانسیل رشد در بازار موجود کمک می‌کند.
- سازمان و مدیریت: این نمودار سازمانی با چشم انداز و مأموریت در رابطه با بخش و عملکرد شرکت را نشان می‌دهد.
- بازاریابی و فروش: بازاریابی شامل استراتژی‌های بازاریابی نوین و متفاوت است که در کسب و کار مورد لازم بوده، در حالی که فروش مسئول پوشش بازگشت سرمایه است.
- درخواست های تأمین مالی: درخواست های تأمین مالی می‌تواند به صورت آنلاین یا به شیوه ای اساسی باشد.
- پیوست و واژه نامه: هر کسب و کار باید پیوست و واژه نامه برای اسناد پشتیبان و ارجاع به داده‌ها ارائه دهد.
انواع طرح کسب و کار
برنامه های تجاری مختلفی وجود دارد که توسط سازمان ها بسته به ماهیت کسب و کار آنها اتخاذ می شود.
- Startup Business Plan: برای شرکت‌هایی است که می‌خواهند کسب و کار خود را راه اندازی کنند. این عمدتا شامل ارزیابی بازار، محصولات و خدمات ارائه شده، تجزیه و تحلیل مالی و تیم مدیریت پیش بینی شده است.
- طرح کسب و کار داخلی: این طرح ها هزینه‌های عملیاتی و سودآوری، موقعیت واقعی شرکت، بازاریابی، استخدام و هزینه های فنی را توصیف می‌کنند.
- طرح کسب و کار استراتژیک: این طرح شامل اهداف شرکت در قالب برنامه اجرا، اهداف و عوامل حیاتی موفقیت و نحوه دستیابی به آنها می‌باشد.
- طرح تجاری امکان سنجی: شامل شرح محصولات و خدمات، سرمایه مورد نیاز و جمعیت هدف است.
- طرح کسب و کار عملیات: آنها بخشی از برنامه‌های داخلی هستند که شامل عملیات اصلی شرکت با مسئولیت‌های کارکنان است.
- طرح کسب و کار رشد: این طرح شرح عمیقی از برنامه رشد پیشنهادی و سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران بالقوه خود ارائه می‌دهد.
بنابراین، تفاوت بین مدل کسب و کار و طرح کسب و کار در این است که هر دو بخشی از یک فرآیند برنامه ریزی استراتژیک موثر هستند. یک مدل کسب و کار همه چیز در مورد VALUE است! چه ارزشی ایجاد می‌کنید، این ارزش را برای چه کسی ایجاد می‌کنید، چگونه این ارزش را به هدف مورد نظر ارائه می‌دهید؟ یک طرح تجاری عالی به منابع – زمان، زیرساخت، نیروی انسانی، فناوری، شایستگی‌ها و سرمایه بستگی دارد.
هر دوی آنها به رشد کسب و کار کمک می‌کنند. استفاده درست به این معنی است که شرکت شما می‌تواند فرآیند شفاف تر و محصولات و خدمات بهتری داشته باشد. همانطور که در بالا گفتم، مدل کسب و کار مانند یک مقصد است و برنامه ریزی این است که چگونه به مقصد خود برسید. بنابراین، اجازه دهید اضافه کنم که برنامه ریزی که من توصیه می‌کنم فقط یک نقشه یا یک مسیر نیست. و در آن قیاس، مدل کسب و کار مقصد است. از این رو، داشتن یک برنامه استراتژیک موثر یک مزیت تجاری قدرتمند است که شانس موفقیت را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
همان طور که در این مقاله گفته شد داشتن یک طرح تجاری از اهمیت بالایی برخوردار است.چرا که طرح تجاری مسیر رشد، چالش هایی که ممکن در آینده با آن ممکن است مواجه شوید و همچنین پتانسیل استارتاپ برای متقاعد سازی سرمایه‌گذار را ترسیم می‌کند.تیم متخصص شتابدهنده فینیکس از مرحله ایده‌پردازی تا توسعه در مقیاس جهانی از جنبه های مختلف صاحبان کسبوکار و استارتاپ‌ها را مورد حمایت خود قرار می‌دهد.جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 91007733-021 تماس حاصل فرمایید و یا می‌توانید با ثبت درخواست با تیم مجرب فینیکس در ارتباط باشید.